مینا بوستانی‌راد: خودنظم‌دهی، خودمدیریتی، خودرهبری و یادگیری خودراهبر؛ ۴ مشخصه بارز افرادی که فرآیند خودتوسعه‌ای را دنبال می‌کنند

مینا بوستانی‌راد، عضو کارگروه بانوان هیئت اندیشه‌ورز بسیج کارگران و کارخانجات استان خراسان رضوی و دانش‌آموختۀ دانشگاه تهران در هجدهمین نشست علمی دانش‌آموختگان دانشگاه تهران با موضوع «مهارت‌های خودتوسعه‌ای در سرمایه‌های انسانی» گفت: در خودنظم‌دهی (self regulation)، فرد رفتار خود را مشاه ده و ارزیابی می‌کند و در نهایت تصمیم می‌گیرد که به چه شکل عمل کند اما الزاماً ممکن است باور قلبی به استانداردهایی که رعایت می‌کند، نداشته باشد. اما هر قدر که به سمت جلو پیش می‌رود و به سوی خودمدیریتی و خودرهبری پیش می‌رود، تأثیر انگیزه‌های درونی و تعهدی که به استانداردهای سازمان دارد در او افزایش پیدا می‌کند.

وی افزود: در خودمدیریتی، فرد علاوه بر خودنظم‌دهی، عواملی همچون خودتنبیهی و خودراهنمایی را نیز تمرین و ممارست می‌کند. خود رهبری، شکل پیشرفته‌تری از خودمدیریتی است که علاوه بر موارد قبلی، استراتژی‌های پاداش طبیعی هم به آن اضافه می‌شود یعنی فرد از ماهیت خودِ کار لذت می‌برد و این لذت برای او نوعی پاداش محسوب می‌شود.
به گفته وی، فردی که به دنبال خود توسعه‌ای می‌رود، در واقع یادگیری خود را راهبری می‌کند و در یادگیری خود راهبر، فرد مسئولیت یادگیری خود را بر عهده می‌گیرد و تمایل به خلق دانش و یادگیری دارد.
بوستانی‌راد، جذب افراد در سازمان بر اساس مهارت‌هایشان و قرارگیری آنها در موقعیت مناسب شغلی را در حرکتشان به سمت رفتارهای خودتوسعه‌ای مؤثر دانست و تصریح کرد: ممکن است فرد از کاری که انجام می‌دهد راضی نباشد اما بر جنبه‌های مثبت شغل خود تمرکز کند و موجب پیشرفت خود شود. فردی که به توسعه خود می‌پردازد غالباً گفتگوهای مثبتی در ذهن دارد.
دانش‌آموخته دانشگاه تهران، بر اساس گزارش مجمع جهانی اقتصاد درباره مهارت‌های شغلی مورد نیاز در افق ۲۰۲۵، از حل مسئله، تفکر انتقادی، انعطاف‌پذیری، یادگیری فعال، خلاقیت و هوش هیجانی به‌عنوان برخی از این مهارت‌ها اشاره کرد و گفت: مؤلفه مهارت‌های نرم شامل دو دسته مهارت‌های فردی و مهارت اجتماعی می‌شود که خودآگاهی، خودمدیریتی و مدیریت زمان از جمله مهارت‌های فردی هستند.
بوستانی‌راد در پایان شناخت از مهارت‌های یادگیری خود را مستلزم آشنایی با تفاوت‌های موجود میان «خودتوسعه‌ای» و «توسعه فردی» دانست و گفت: «توسعه فردی» درباره کمیت و نوع مهارت‌هایی صحبت می‌کند که باعث رشد شخصی می‌شوند (مانند ورزش، مراقبه، برنامه‌ریزی، یادگیری). همچنین بر توسعه قابلیت‌های جدید و افزودن مسیر جدیدی به زندگی تمرکز دارد. مسیر توسعه فردی افقی و جلو رونده است. اما «خودتوسعه‌ای» به مهارت‌ها نگرش کیفی دارد و بر راه‌هایی برای بهبود مواردی تمرکز می‌کند که قبلاً بخشی از زندگی فرد هستند. مسیر خود توسعه‌ای عمودی و عمقی و مبتنی بر نتیجه است.
وی افزود: خود بهبودی (self-Improvement) بر ضعف‌ها تأکید می‌کند. فردی که عزت نفس پایینی دارد و به دنبال حل این مشکل می‌رود، درگیر خودبهبودی است. برنامه‌های خودیاری شامل یافتن نقاط ضعف شخصی و بهبود آنها معمولاً با استفاده از کتاب‌های خودیاری است. اما خود توسعه‌ای (self-Development) بر رشد فردی در تمام جنبه‌های زندگی تاکید می‌کند. هم بر نقاط قوت و هم بر نقاط ضعف متمرکز است. اگر شما در نواختن موسیقی یا کشیدن نقاشی قوی هستید، خودتوسعه‌ای به شما کمک می‌کند این نقطه قوت را ارتقا بخشید. خودتوسعه‌ای، مهارت‌ها را ارتقا، استعدادها را توسعه، شایستگی‌ها را ایجاد و کیفیت زندگی را بهبود می‌بخشد.

هجدهمین نشست علمی دانش‌آموختگان دانشگاه تهران با موضوع «مهارت‌های خودتوسعه‌ای در سرمایه‌های انسانی» با حضور دکتر فاطمه نصرتی، رئیس دفتر ارتباط با دانش‌آموختگان (دبیر پنل) و سخنرانی دکتر زهرا نیکخواه، دانشیار گروه مدیریت دانشگاه بجنورد و دانش‌آموختۀ دانشگاه تهران و خانم مینا بوستانی‌راد، عضو کارگروه بانوان هیئت اندیشه‌ورز بسیج کارگران و کارخانجات استان خراسان رضوی و دانش‌آموختۀ دانشگاه تهران چهارشنبه ۲۰ بهمن ماه به‌صورت مجازی برگزار شد.